Deze eerste blog schrijf ik in het vliegtuig. Ik ben op weg naar Amman, de hoofdstad van Jordanië. Reden van deze reis is een taalcursus. Van Hogeschool Utrecht krijg ik de tijd om vier jaar lang te werken aan een onderzoek onder Syrische vluchtelinggezinnen in Nederland; daarom is het belangrijk om mijn Arabisch op te frissen. Tijdens mijn studie antropologie, heb ik twee jaar Arabisch als tweede studie ernaast gestudeerd. Daarna heb ik het redelijk goed leren spreken tijdens mijn onderzoeksprojecten in Syrië. Maar dat is inmiddels al zestien jaar geleden. De afgelopen twee jaar kom ik voor mijn onderzoek regelmatig bij Syriërs thuis. Ik merk dat de taal wel begint terug te komen, maar het gaat langzaam. Met deze cursus hoop ik er een ‘boost’ aan te kunnen geven. Ik wil minimaal weer op mijn oude niveau komen, maar liever meer! Voor mijn onderzoek is dat belangrijk omdat een deel van de ouders die ik nu ken zich niet goed in het Nederlands uit kan drukken. Dat is een groot verschil met hun kinderen, die het Nederlands vaak snel oppikken en zich in relatief korte tijd behoorlijk goed uit kunnen drukken.

Wat ga ik doen? Vanaf maandag 24 oktober krijg ik zeven weken les op taalcentrum Al-Mashriq in Amman. Het bijzondere van dit taalcentrum is dat het zich richt op het leren van het ‘levende Arabisch’ van de Levant. De Levant is de regio in het Midden-Oosten waaronder ook Syrië valt: globaal omvat het Libanon, Syrië, Palestina, (Noord-)Jordanië. Hier wordt een vorm van Arabisch gesproken, die relatief dicht bij het Modern Standaard Arabisch (MSA) ligt. MSA is het ‘officiële’ Arabisch zoals geschreven in media en in literatuur, en zoals gesproken in bijvoorbeeld nieuwsprogramma’s op TV. Het is ook de taal die kinderen in de hele Arabische wereld op school leren en die je in Nederland – en elders – op universiteiten kunt leren. Het gesproken Arabisch verschilt per regio, en ook binnen regio’s zijn verschillende dialecten. Zo is het Marokkaanse Arabisch behoorlijk anders dan het Syrische Arabisch, maar ook binnen deze landen bestaan varianten.

De meeste Arabische taalcursussen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika richten zich op MSA. Daarnaast kun je ook wel aparte cursussen volgen in de spreektaal, maar dan leer je weer geen MSA. Het mooie van Al-Mashriq is dat zij een aanpak hebben, die spreektaal en schrijftaal integreert, net als Arabische mensen in de praktijk doen; daarom spreekt Al-Mashriq van ‘levend Arabisch’. Wat in mijn geval extra mooi is, is dat ik een eigen maatwerkprogramma krijg. De eerste twee weken ga ik vooral mijn Arabisch opfrissen en mijn woordenschat uitbreiden; daarna ga ik me specifieker richten op mijn onderzoeksthema. Ik wil graag een beeld krijgen van Syrische vluchtelingen in Jordanië: hoe gaat Jordanië hiermee om, hoe is het om in Jordanië Syrisch vluchteling te zijn, hoe kijken Jordaniërs tegen deze nieuwe landgenoten aan?

Al-Mashriq gaat mij helpen bij het leggen van contacten met organisaties die zich bezig houden met Syrische vluchtelingen in Jordanië. Ik zal veel in gesprek gaan met mensen die mij hier iets over kunnen vertellen. Daarnaast ga ik er ook over lezen, actualiteitenprogramma’s bekijken etc. En natuurlijk allemaal in het Arabisch, want daarvoor is deze reis in de eerste plaats bedoeld;-)

Wat Al-Mashriq ook voor mij heeft geregeld is een gastgezin. Ik wilde liever niet in een hotel of eigen woning, maar vroeg me wel af of er gastgezinnen zouden zijn die iemand van mijn leeftijd op zouden willen nemen;-) Dat bleek geen enkel probleem! Ik krijg een kamer bij een wat ouder echtpaar en kijk ernaar uit om hen te leren kennen.

Tijdens mijn verblijf in Jordanië wil ik proberen om wekelijks een blog te schrijven over thema’s die ik tegenkom. Dat hoeft niet altijd gerelateerd te zijn aan mijn onderzoek, maar zou bijvoorbeeld ook kunnen gaan over ervaringen met mijn gastgezin of over Jordanië. Binnen de regio is Jordanië een land dat ik minder goed ken. Het is een vreemd besef dat dit land zo’n wonderbaarlijke oase van rust lijkt te zijn te midden van het oorlogsgeweld in omringende landen. Daar wil ik meer over weten. Kortom, ik hoop veel te ontdekken over Jordanië en hoop de lezers van dit eerste blogbericht ook nieuwsgierig gemaakt te hebben!